એકવાર અયોધ્યામાં, રાઘવેન્દ્ર ભગવાન શ્રી રામે તેમના પૂર્વજોનું શ્રાદ્ધ કરવા માટે બ્રાહ્મણ મિજબાનીનું આયોજન કર્યું હતું. બ્રાહ્મણ ભોજનમાં ભાગ લેવા માટે દૂર-દૂરથી બ્રાહ્મણોના સમૂહો આવવા લાગ્યા. જ્યારે ભગવાન શંકરને આ વાતની જાણ થઈ, ત્યારે તેઓ જિજ્ઞાસાથી વૃદ્ધ બ્રાહ્મણનું રૂપ લઈને બ્રાહ્મણોના સમૂહમાં જોડાયા અને ત્યાં પહોંચ્યા અને શ્રી રામજીને કહ્યું - 'મારે પણ જમવું છે.'
અંદરના ભગવાન શ્રી રામે વૃદ્ધ બ્રાહ્મણને ઓળખી લીધો અને સમજી ગયા કે ભગવાન શંકર મારી પરીક્ષા કરવા અહીં આવ્યા છે. બ્રાહ્મણોના ભોજન માટે કતાર શરૂ થતાં જ ભગવાન શ્રી રામે પોતે વૃદ્ધ બ્રાહ્મણના પગ કમળના ફૂલથી ધોયા અને તેમને આસન પર બેસાડીને ભોજન પીરસવાનું શરૂ કર્યું. નાના ભાઈ લક્ષ્મણજી ભગવાન શંકરને જે પણ વસ્તુ પીરસતા, તે શંકરજી એક જ મોંમાં પૂરી કરી દેતા. તેની થાળીમાં કોઈ વસ્તુ બચી ન હતી. બધા સર્વર પેલા વૃદ્ધ બ્રાહ્મણની થાળી ભરવા લાગ્યા, પણ થાળી લગભગ ખાલી જણાઈ. શ્રી રામજી મનમાં હસતા શંકરજીની આ લીલા જોઈ રહ્યા હતા.
ભોજન સમાપ્ત થતું જોઈને મહેલમાં ચિંતા ફેલાઈ ગઈ. માતા સીતાને પણ સમાચાર મળ્યા કે આવો વૃદ્ધ બ્રાહ્મણ શ્રાદ્ધ માટે આવ્યો છે, જેની થાળી પીરસતાં જ સાફ થઈ જાય છે. શ્રાદ્ધ માટે આમંત્રિત તમામ બ્રાહ્મણોને ભોજન પૂરું પાડવું એ ભગવાન શ્રી રામની પ્રતિષ્ઠાનો પ્રશ્ન બની ગયો. માતા સીતા પણ ચિંતા કરવા લાગ્યા.
જ્યારે તૈયાર થયેલું બધું ભોજન પૂરું થયું, ત્યારે પણ શંકરજી સંતુષ્ટ ન થયા, ત્યારે શ્રી રામે માતા અન્નપૂર્ણાનું સ્મરણ કર્યું અને તેમનું આહ્વાન કર્યું. સેવા આપતા તમામ લોકોને ત્યાંથી દૂર કરવામાં આવ્યા હતા. ત્યાં માતા અન્નપૂર્ણા પ્રગટ થયા.
માત્ર માતા અન્નપૂર્ણા જ શંકરજીની ભૂખ સંતોષી શકે છે !
શ્રી રામજીએ માતા અન્નપૂર્ણાને કહ્યું - 'તમારા સ્વામીને તમે જ ખવડાવો, તમારા સિવાય તેમને કોઈ સંતુષ્ટ કરી શકશે નહીં.'
જ્યારે માતા અન્નપૂર્ણાએ ભોજનનું પાત્ર હાથમાં લીધું ત્યારે તેમાં રહેલું ભોજન અખૂટ બની ગયું. હવે તેઓ પોતે
માતા અન્નપૂર્ણા કાશીની અધિપતિ દેવી છે, તેથી ત્યાં એક પ્રચલિત કહેવત છે -
‘બાબા-બાબા, બધા કહે છે, મા કહે ન કોઈ .
બાબાના દરબારમાં માતા કહે તે હોઈ
હવે શંકરજી ભગવાન શ્રી રામ અને સીતાના ગૌરવની પરીક્ષા કરવા લાગ્યા.
શંકરજીએ શ્રી રામજીને કહ્યું - 'મેં એટલું બધું ખાધું છે કે હું મારી જાતે ઊઠી શકતો નથી.
માતા સીતાએ મોઢું ધોવા માટે પાણી આપ્યું કે તરત જ શંકરજીએ મોંમાં પાણી ભરીને માતા સીતા પર કોગળા કર્યા. માતા સીતાએ ગુસ્સે થવાને બદલે હાથ જોડીને શંકરજીને કહ્યું - 'તમારા ગંદા પાણી મારા પર પડવાથી મારું શરીર પવિત્ર થઈ ગયું, હું તમારી ખૂબ આભારી છું.'
હવે ભગવાન શંકરે શ્રી રામને તેમના પગ દબાવવાનો આદેશ આપ્યો. શ્રી રામ અને લક્ષ્મણ બંને શંકરજીના પગ દબાવવા લાગ્યા અને માતા સીતાએ તેમને પંખા કરવા માંડ્યા.
પ્રસન્ન થઈને ભગવાન શંકરે કહ્યું - 'મેં તમારા ગૌરવની પરીક્ષા કરી જેમાં તમે સફળ થયા. તારી જે ઈચ્છા હોય તે મારી પાસેથી માગ.
શ્રી રામે કહ્યું, 'જો કે તમારી પાસે જે વસ્તુઓ છે (ઝેરી ખોરાક, ઝેરી સાપ, હાથીની ચામડી, વૃદ્ધ બળદ, ભૂત-રાક્ષસ) તે અમારા માટે કોઈ કામની નથી, તેથી તમારે તમારા ચરણોમાં ભક્તિ આપો અને મારી સભામાં વાર્તા સંભળાવ્યા કરો.'
ત્યારથી શંકરજી રામસભાના કથાકાર બન્યા અને અગાઉના કલ્પોની વાર્તાઓ સંભળાવતા હતા.
Edited By- Monica sahu
