સુપ્રીમ કોર્ટે મંગળવારે 39 માં દિવસની સુનાવણી દરમિયાન સંકેત આપ્યો હતો કે અયોધ્યામાં રામ જન્મભૂમિ કેસની સુનાવણી બુધવારે પૂર્ણ થશે. અગાઉ આ સુનાવણી ગુરુવારે 17 ઓક્ટોબર સુધી થવાની હતી. મુખ્ય ન્યાયાધીશ રંજન ગોગોઈની અધ્યક્ષતાવાળી પાંચ ન્યાયાધીશની ખંડપીઠે હિન્દુ પક્ષના વકીલ સી.એસ. વૈદ્યનાથનને કહ્યું હતું કે એક કલાક તેમને આપવામાં આવશે અને એક કલાક મુસ્લિમ પક્ષને આપવામાં આવશે. અહીં અમે તમને અયોધ્યા કેસની સંપૂર્ણ સમયરેખા વિશે જણાવી રહ્યા છીએ. જાણો:
1528: મોગલ બાદશાહ બાબરના સેનાપતિ મીર બકીએ બાબરી મસ્જિદ બનાવી.
1885: મહંત રઘુબીર દાસે વિવાદિત રામ જન્મભૂમિ-બાબરી મસ્જિદ બંધારણની બહાર છત્ર ફેલાવવાની મંજૂરી માટે ફૈઝાબાદ જિલ્લા અદાલતમાં અરજી કરી. કોર્ટે આ અરજી ફગાવી દીધી હતી.
1949: વિવાદિત બંધારણની બહાર મધ્ય ગુંબજની અંદર રામલાલાની મૂર્તિઓ મૂકવામાં આવી.
1950: ગોપાલ સિમલા વિશારાદે ફૈઝાબાદ ડિસ્ટ્રિક્ટ કોર્ટમાં રામલાલાની મૂર્તિઓની પૂજા કરવાનો અધિકાર મેળવવા માટે અરજી કરી હતી.
1950: પરમહમસા રામચંદ્રદાસે પૂજા ચાલુ રાખવા અને મૂર્તિઓ રાખવા અરજ કરી.
1959: નિર્મોહી અખાડાએ જમીનના અધિકાર માટે અરજી કરી.
1981: ઉત્તર પ્રદેશ સુન્ની સેન્ટ્રલ વક્ફ બોર્ડે સાઇટના અધિકાર માટે અરજી કરી.
1 ફેબ્રુઆરી 1986: સ્થાનિક અદાલતે સરકારને હિંદુ ભક્તો માટે જગ્યા ખોલવાનો આદેશ આપ્યો.
14 ઓગસ્ટ 1986: અલાહાબાદ હાઈકોર્ટે વિવાદિત ઢાંચા માટે યથાવત્ સ્થિતિ જાળવવાનો આદેશ આપ્યો.
6 ડિસેમ્બર 1992: રામજન્મભૂમિ - બાબરી મસ્જિદનું બાંધકામ તોડી પાડ્યું.
3 એપ્રિલ, 1993: વિવાદિત વિસ્તારમાં કેન્દ્ર દ્વારા જમીન સંપાદન માટે અયોધ્યામાં એક નિર્ણાયક ક્ષેત્ર સંપાદન કાયદો બનાવવામાં આવ્યો હતો. ઇસ્માઇલ ફારુકી દ્વારા અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટમાં દાખલ કરવામાં આવેલી એક સહિત અનેક રિટ અરજીઓ દાખલ કરવામાં આવી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટે આર્ટિકલ 139A હેઠળ તેના અધિકારનો ઉપયોગ કર્યો હતો અને હાઇકોર્ટમાં પેન્ડ થયેલી રિટ અરજીઓ સ્થાનાંતરિત કરી હતી.
24 ઓક્ટોબર 1994: સુપ્રીમ સ્ટેટ હાતિહાસિક તિહાસિક ઇન્ક્રીલ ફારુકી સ્થિતિ જણાવ્યું હતું કે સતા કે મસ્જિદ ઇસ્લામ સાથે જોડાયેલ નથી.
એપ્રિલ 2002: વિવાદિત સ્થળની માલિકી અંગે હાઇકોર્ટમાં સુનાવણી શરૂ થઈ.
13 માર્ચ, 2003: સુપ્રીમ કોર્ટે જણાવ્યું છે કે અસલમ ઉર્ફે ભૂરે કેસમાં હસ્તગત કરેલા સ્થળે કોઈ પણ ધાર્મિક પ્રવૃત્તિની મંજૂરી નથી.
30 સપ્ટેમ્બર 2010: સુપ્રીમ કોર્ટે વિવાદિત વિસ્તારને સુન્ની વકફ બોર્ડ, નિર્મોહી અખાડા અને રામલાલા વચ્ચે ત્રણ ભાગમાં વહેંચવા 2: 1 બહુમતીનો આદેશ આપ્યો.
9 મે, 2011: અયોધ્યા જમીન વિવાદમાં સુપ્રીમ કોર્ટે હાઈકોર્ટના ચૂકાદા પર સ્ટે આપ્યો.
26 ફેબ્રુઆરી 2016: સુબ્રમણ્યમ સ્વામીએ સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી કરી હતી કે વિવાદિત સ્થળે રામ મંદિર બનાવવામાં આવે.
21 માર્ચ 2017: સીજેઆઈ જે.એસ. ખેહરે સંબંધિત પક્ષકારો વચ્ચે કોર્ટ-બહાર સમાધાન સૂચવ્યું.
7 ઓગસ્ટ 2017: સુપ્રીમ કોર્ટે ત્રણ સભ્યોની બેંચની રચના કરી જે 1994 ના અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના ચુકાદાને પડકારતી અરજીઓની સુનાવણી કરશે.
8 ઓગસ્ટ 2017: ઉત્તર પ્રદેશ શિયા સેન્ટ્રલ વક્ફ બોર્ડે સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું હતું કે વિવાદિત સ્થળથી વાજબી અંતરે મુસ્લિમ પ્રભાવિત વિસ્તારમાં મસ્જિદ બનાવવામાં આવી શકે છે.
11 સપ્ટેમ્બર 2017: સુપ્રીમ કોર્ટે અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના ચીફ જસ્ટિસને વિવાદિત સ્થળની સ્થિતી પર નજર રાખવા દસ દિવસની અંદર બે વધારાના જિલ્લા ન્યાયાધીશોની નિમણૂક કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો.
20 નવેમ્બર 2017: યુપી શિયા સેન્ટ્રલ વક્ફ બોર્ડે સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું હતું કે, મંદિરનું નિર્માણ અયોધ્યા અને લખનઉમાં મસ્જિદમાં થઈ શકે છે.
1 ડિસેમ્બર, 2017: 32 માનવ અધિકાર અધિકારીઓ અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના 2010 ના નિર્ણય અંગે અરજી કરે છે.
8 ફેબ્રુઆરી 2018: સુપ્રીમ કોર્ટે નાગરિક અરજીઓ પર સુનાવણી શરૂ કરી.
14 માર્ચ 2018: સુપ્રીમ કોર્ટે સ્વામીની અરજી સહિત તમામ વચગાળાની અરજીઓ રદ કરી.
6 એપ્રિલ 2018: રાજીવ ધવને સુપ્રીમ કોર્ટમાં એક અરજી કરી હતી, જેમાં 1994 ના ચુકાદાની ટિપ્પણીઓ પર પુનર્વિચારણાના મુદ્દાને મોટા બેંચને મોકલવાની વિનંતી કરી હતી.
6 જુલાઈ 2018: યુપી સરકારે સુપ્રીમ કોર્ટમાં કહ્યું કે કેટલાક મુસ્લિમ જૂથો 1994 ના ચુકાદાની ટિપ્પણીઓ પર પુનર્વિચારણા માંગીને સુનાવણીમાં વિલંબ કરવા માગે છે.
20 જુલાઈ 2018: સુપ્રીમ કોર્ટે ચુકાદો અનામત રાખ્યો.
27 સપ્ટેમ્બર 2018: સુપ્રીમ કોર્ટે આ કેસને પાંચ સભ્યોની બંધારણ બેંચને રિફર કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. આ કેસની સુનાવણી 29 ઓક્ટોબરના રોજ ત્રણ સભ્યોની નવી બેંચમાં થશે.
29 ઓક્ટોબર 2018: સુપ્રીમ કોર્ટે આ કેસની સુનાવણી જાન્યુઆરીના પહેલા અઠવાડિયામાં યોગ્ય બેંચ સમક્ષ કરી હતી જે સુનાવણીના સમય અંગે નિર્ણય લેશે.
12 નવેમ્બર 2018: સુપ્રીમ કોર્ટે અખિલ ભારતીય હિન્દુ મહાસભાની અરજીઓ પર ટૂંક સમયમાં સુનાવણી કરવાનો ઇનકાર કર્યો છે.
4 જાન્યુઆરી, 2019: સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે તેના દ્વારા રચિત યોગ્ય બેંચ 10 મી જાન્યુઆરીએ માલિકી મામલામાં સુનાવણીની તારીખ નક્કી કરવા નિર્ણય કરશે.
8 જાન્યુઆરી 2019: સુપ્રીમ કોર્ટે આ કેસની સુનાવણી માટે પાંચ ન્યાયાધીશોની બંધારણની બેંચની રચના કરી, જેની અધ્યક્ષતા મુખ્ય ન્યાયાધીશ રંજન ગોગોઈ કરશે અને તેમાં ન્યાયમૂર્તિ એસ.એ.બોબડે, જસ્ટિસ એન.વી. રમન્ના, જસ્ટિસ યુ.યુ. લલિત અને જસ્ટિસ ડી.વાય.ચંદ્રચુડ હશે. .
10 જાન્યુઆરી 2019: ન્યાયમૂર્તિ યુયુ લલિતે આ કેસથી પોતાને દૂર કરી લીધા, જેના પછી સુપ્રીમ કોર્ટે 29 જાન્યુઆરીએ નવી બેંચ સમક્ષ આ કેસની સુનાવણી નિયત કરી.
25 જાન્યુઆરી 2019: સુપ્રીમ કોર્ટે આ કેસની સુનાવણી માટે પાંચ સભ્યોની બંધારણની બેંચનું ફરીથી ગોઠવણ કર્યું. નવી બેંચમાં મુખ્ય ન્યાયાધીશ રંજન ગોગોઇ, જસ્ટિસ એસ.એ.બોબડે, જસ્ટિસ ડી.વાય.ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ અશોક ભૂષણ અને જસ્ટિસ એસ.એ. નાઝિરનો સમાવેશ થાય છે.
26 ફેબ્રુઆરી 2019 - હાઈકોર્ટે મધ્યસ્થતાનો સુઝાવ આપ્યો અને નિર્ણય માટે 5 માર્ચની તારીખ નક્કી કરી જેમા નક્કી કરવામાં આવ્યુ કે મામલાને કોર્ટ તરફથી નિયુક્ત મધ્યસ્થ પાસે મોકલવામાં આવે કે નહી.
6 માર્ચ 2019: સુપ્રીમ કોર્ટે જમીન વિવાદને લવાદ દ્વારા ઉકેલી શકાય છે કે નહીં તે અંગેનો ચુકાદો અનામત રાખ્યો હતો.
8 માર્ચ, 2019: અયોધ્યાની જમીનની માલિકી સંબંધિત વિવાદના સાર્વત્રિક ઠરાવની સંભાવના શોધવા સુપ્રીમ કોર્ટ, પૂર્વ ન્યાયાધીશ એફ.પી. એમઆઈ કાલિફુલ્લાની અધ્યક્ષતામાં ત્રણ સભ્યોની આર્બિટ્રેશન સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી. આ સમિતિના અન્ય સભ્યોમાં આધ્યાત્મિક ગુરુ અને આર્ટ ઓફ લિવિંગના સ્થાપક શ્રી શ્રી રવિશંકર અને વરિષ્ઠ એડવોકેટ શ્રીરામ પંચુ શામેલ છે.
10 મે 2019: અયોધ્યા રામ જન્મભૂમિ-બાબરી મસ્જિદ સંબંધિત વિવાદના સમાધાન માટે સુપ્રીમ કોર્ટે આર્બિટ્રેશન કમિટીને 15 ઓગસ્ટ સુધી મંજૂરી આપી. ન્યાયાધીશ એફ.એમ.આઈ.ના નેતૃત્વ હેઠળની ત્રણ સભ્યોની આર્બિટ્રેશન કમિટી કાલિફલ્લાએ મધ્યસ્થીના પ્રયત્નોમાં અત્યાર સુધીની પ્રગતિ અંગે કોર્ટને અહેવાલ રજૂ કરતી વખતે વધુ સમય માંગ કરી હતી, જે પછી કોર્ટે સમય વધારવાનો આદેશ આપ્યો હતો.
2 ઓગસ્ટ 2019: અયોધ્યા જમીન વિવાદ 6 ઓગસ્ટથી દરરોજ યોજવામાં આવનાર છે. આર્બિટ્રેશન પરના ત્રણ સભ્યોની પેનલ કોઈ પરિણામ આપી શક્યું નથી. ગુરુવારે આર્બિટ્રેશન પેનલ દ્વારા રજૂ કરાયેલા અહેવાલના એક દિવસ પછી, મુખ્ય ન્યાયાધીશની અધ્યક્ષતામાં સુપ્રીમ કોર્ટની બંધારણીય ખંડપીઠે દરરોજ તેની સુનાવણી કરવાનો નિર્ણય કર્યો.
ઓગસ્ટ 6, 2019: નિર્મોહી અખાડાએ દૈનિક સુનાવણીના પહેલા દિવસે તેની 2.77 એકર વિવાદિત જમીનનો દાવો કર્યો. તેમણે કહ્યું કે 1934 થી મુસ્લિમોને સમગ્ર વિવાદિત ભૂમિમાં પ્રવેશવાની મંજૂરી નથી.
16 ઓક્ટોબર 2019: અયોધ્યા વિવાદ કેસની સુનાવણી 17 ઓક્ટોબર બદલે 16 ઓક્ટોબર સમાપ્ત થવાની સંભાવના છે. આ સૂચવતા મુખ્ય ન્યાયાધીશ રંજન ગોગોઈએ કહ્યું કે, 70 વર્ષ જુના વિવાદની ચર્ચા બુધવારે સમાપ્ત થશે.
