મંગળવાર, 19 ઑગસ્ટ 2025
  1. લાઈફ સ્ટાઈલ
  2. ગુજરાતી સાહિત્ય
  3. ગુજરાતી નિબંધ
Written By
Last Updated : બુધવાર, 6 માર્ચ 2024 (14:04 IST)

મહાશિવરાત્રી પર ગુજરાતી નિબંધ

shivratri quotes in gujarati
Shivratri essay- શિવપુરાણ અનુસાર, ભગવાન શિવ વર્ષમાં 6 મહિના કૈલાશ પર્વત પર રહે છે અને તપસ્યામાં મગ્ન રહે છે. તેમની સાથે, બધા જંતુઓ પણ તેમના છિદ્રોમાં ફસાઈ જાય છે. તે પછી, તેઓ કૈલાશ પર્વત પરથી નીચે આવે છે અને 6 મહિના સુધી પૃથ્વી પરના સ્મશાન ગૃહમાં રહે છે. પૃથ્વી પર તેમનો અવતાર સામાન્ય રીતે ફાલ્ગુન મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિએ થાય છે.આ દિવસે ભગવાન શિવ અને પાર્વતીના લગ્ન થયા હતા. 
 
તેથી, એવું માનવામાં આવે છે કે નવા પરિણીત યુગલ સાથે લગ્ન કરવાથી, તેમના સંબંધો ભગવાન શિવ અને પાર્વતી જેવા મજબૂત બને છે.
 
શિવરાત્રીના દિવસે, ઘણી જગ્યાએ, મંદિરોમાં શિવ વિવાહની ટેબ્લો ગોઠવવામાં આવે છે અને અંતે દરેકને ભોજન પીરસવામાં આવે છે. કહેવાય છે કે આ દિવસે દરેક વ્યક્તિ ભગવાન શિવની પૂજા કરે છે. દરેકને ભોજન કરાવવું એટલે ભગવાન શિવના વ્રતમાં ભાગ લેનારા લોકોને ભોજન કરાવવું.
 
 
મહાશિવરાત્રી હિન્દુઓનો ધાર્મિક તહેવાર છે, જે હિન્દુ ધર્મના પ્રમુખ દેવતા મહાદેવ, શિવની જન્મજયંતિ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્દશી ફાલ્ગુન મહિનામાં, મહા શિવરાત્રીનો તહેવાર ઉજવવામાં 
 
આવે છે. આ દિવસે શિવ ભક્તો અને શિવમાં આસ્થા ધરાવતા લોકો ઉપવાસ અને ઉપવાસ રાખે છે અને ખાસ કરીને ભગવાન શિવની પૂજા કરે છે.

કહેવું છે કે કલ્યાણ અને મોક્ષ આપનારી મહાશિવરાત્રિના દિવસે ભગવાન શિવની વિધિપૂર્વક પૂજા કરવાથી સુખ શાંતિ અને સમૃદ્ધિ આવે છે.મહાદેવજીની સાકાર અને નિરાકાર બંને રૂપોમાં પૂજા કરવામાં આવે છે. શિવના પૂજનમાં શિવલિંગના પૂજનનુ વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવ્યુ છે. જેનો અર્થ છે કે પ્રકૃતિ સમસ્ત યોનિયોની સમષ્ટિ સ્વરૂપ છે.
 
માનવતાનુ કલ્યાણ કરનારી કામના રાખનારા ભગવાન શંકરે સમુદ્ર મંથનમાંથી નીકળેલ વિષનુ સેવન કરીને સંપૂર્ણ ચરાચર જગતને આ સંદેશ આપ્યો કે તેઓ કાળના દેવતા પણ છે.અન્યાય અને અત્યાચારના પર્યાય બનેલ તારકાસુરના વધનુ નિમિત્ત બનેલા ભગવાન શિવે માતા સતીને પોતાના પિતાના ઘરે યજ્ઞાગ્નિમાં ભસ્મ થયા બાદ તાંડવ નૃત્ય કરીને સમસ્ત લોકોમાં પોતાની સંહાર શક્તિનો પરિચય આપ્યો. આમ તો ઘણી બધી અદ્દભૂત શક્તિઓના સ્વામી ભગવાન શિવ સાથે જોડાયેલા છે. મહાશિવરાત્રિનુ પાવન પર્વ.મહાશિવરાત્રિ કાળની અભિવ્યક્તિ આપનારી એકમાત્ર આવી કાલરાત્રિ છે. જે મનુષ્યોને પાપકર્મ, અન્યાય અને અનાચારથી દૂર રહીને પવિત્ર અને સાત્વિક જીવન જીવવાની પ્રેરણા આપે છે.
 
તેથી મહાશિવરાત્રિને કલ્યાણ અને મોક્ષ પ્રદાન કરનારીમે માનવામાં આવી છે. શ્રદ્ધાભાવથી થઈ રહેલ શિવ પૂજન ભગવાન શિવના પૂજન શ્રદ્ધાભાવના સાથે કરવાથી મનવાંછિત ફળની પ્રાપ્તિ થાય છે.
   
ભગવાન શિવ સાથે મહા શિવરાત્રીને લગતી કેટલીક માન્યતાઓ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન શંકર આ વિશેષ દિવસે બ્રહ્માના રુદ્રના મધ્યરાત્રિ સ્વરૂપમાં ઉતર્યા હતા. તે જ સમયે, એવું પણ માનવામાં 
 
આવે છે કે આ દિવસે ભગવાન શિવે તાંડવ કરીને પોતાની ત્રીજી આંખ ખોલી હતી અને આ આંખની જ્યોતથી બ્રહ્માંડનો અંત કર્યો હતો. આ ઉપરાંત, ઘણી જગ્યાએ આ દિવસ ભગવાન શિવના લગ્ન સાથે પણ 
 
જોડાયેલો છે અને એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન પવિત્ર શિવ અને માતા પાર્વતીના લગ્ન આ પવિત્ર દિવસે થયા હતા.
 
જોકે દર મહિનામાં શિવરાત્રી હોય છે, પરંતુ ફાલ્ગુન મહિનાની કૃષ્ણ ચતુર્દશી પર આવતી આ શિવરાત્રીનું ઘણું મહત્વ છે, તેથી તેને મહા શિવરાત્રી કહેવામાં આવે છે. હકીકતમાં, મહા શિવરાત્રી ભગવાન 
 
ભોલેનાથની ઉપાસનાનો તહેવાર છે, જ્યારે ધાર્મિક લોકો મહાદેવની વિધિઓ સાથે પૂજા કરે છે અને તેના આશીર્વાદ મેળવે છે. આ દિવસે શિવ મંદિરોમાં મોટી સંખ્યામાં ભક્તો ઉમટે છે, જે પોતાને શિવની પૂજા 
કરવાનું ભાગ્યશાળી માને છે.
 
મહાશિવરાત્રીના દિવસે ભગવાન શિવની પૂજા-અર્ચના કરવામાં આવે છે અને વિવિધ પવિત્ર વસ્તુઓથી અભિષેક કરવામાં આવે છે અને બિલ્વપત્ર, ધતુરા, આબીર, ગુલાલ, બેર, ઉંબી વગેરે ચઢાવવામાં આવે છે. 
ભગવાન શિવને ભાંગ ખૂબ પસંદ છે તેથી ઘણા લોકો તેમને ભાંગ ચઢાવે છે. આખો દિવસ ઉપવાસ કરવામાં આવે છે .

મહાશિવરાત્રી એ એક મહાન તહેવાર છે. જેને તમામ ભારતીયો ખૂબ જ ઉત્સાહથી ઉજવે છે.

Edited By-Monica Sahu