શુક્રવાર, 8 નવેમ્બર 2024
  1. ધર્મ
  2. તહેવારો
  3. ચૈત્ર નવરાત્રી
Written By
Last Updated : બુધવાર, 22 માર્ચ 2023 (07:19 IST)

Chaitra Navratri 2023 - ચૈત્ર નવરાત્રી આજથી શરૂ, જાણો દુર્ગા પૂજા અને ઘટ સ્થાપનાનુ શુભ મુહુર્ત, મહત્વ અને પૂજા વિધિ

ghat sthapana
Chaitra Navratri 2023 - નવરાત્રિનુ હિન્દુ ધર્મમાં ખૂબ મહત્વ છે. નવરાત્રિમાં માતા દુર્ગાના નવ સ્વરૂપોની વિધિ-વિધાનથી પૂજા કરવામાં આવે છે. વર્ષમાં 4 નવરાત્રી આવે છે.  જેમા ચૈત્ર અને શારદીય નવરાત્રીનુ ખૂબ મહત્વ છે. એવુ માનવામાં આવે છે કે નવરાત્રીમાં માતાની પૂજા અર્ચના કરવાથી દેવી દુર્ગાની વિશેષ કૃપા રહે છે.  આ વખતે નવરાત્રિ 22 માર્ચ 2023 બુધવારથી શરૂ થઈ રહી છે. મા દુર્ગાની સવારી આમ તો વાઘ છે પણ જ્યારે તે ધરતી પર આવે છે તો તેમની સવારી બદલાય જાય છે.  આ વખતે દેવી દુર્ગા નાવડી પર સવર થઈને આવશે.  તો આવો ચૈત્ર નવરાત્રી પર ઘટસ્થાપના, પૂજાનુ શુભ મુહુર્ત અને પૂજા વિધિ વિશે માહિતી. 
 
નવરાત્રી શુભ મુહુર્ત (Chaitra Navratri Ghatasthapana Muhurat) 
 
જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર પ્રતિપદા તિથિ 21 માર્ચની રાત્રે 11:04 વાગ્યે થશે, તેથી નવરાત્રિ 22 માર્ચે સૂર્યોદયની સાથે કલરની સ્થાપના સાથે શરૂ થશે.  
 
આ વર્ષે માતાનું આગમન હોડી પર છે, જેને સુખ-સમૃદ્ધિ કારક કહેવાય છે. નવરાત્રીના 9 દિવસ દરમિયાન માતાના 9 સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવશે. નવરાત્રિનો સંયોગ એ છે કે નવરાત્રિ પર ચાર ગ્રહોનું પરિવર્તન જોવા મળશે. આ સંયોગ 110 વર્ષ પછી બની રહ્યો છે. આ વખતે નવા વર્ષનો અહેસાસ થઈ રહ્યો છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે ભગવાન બ્રહ્માએ પૃથ્વીની રચના કરી હતી. તેથી તે વધુ મહત્વપૂર્ણ બની જાય છે.2023 ચૈત્ર નવરાત્રી ઘટ સ્થાપના વિધિ  (Chaitra navratri 2023 ghatasthapana vidhi)
 
કળશને ભગવાન વિષ્ણુનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. દેવી દુર્ગાની પૂજા કરતા પહેલા કળશની પૂજા કરવામાં આવે છે. પૂજા સ્થાન પર કળશની સ્થાપના કરતા પહેલા તે સ્થાનને ગંગાના જળથી સાફ કરવામાં આવે છે, ત્યારબાદ તમામ દેવી-દેવતાઓને આમંત્રણ આપવામાં આવે છે, ત્યારબાદ તમામ દેવી-દેવતાઓને આમંત્રણ આપવામાં આવે છે.
 
અશ્વિન શુક્લ પ્રતિપદા તિથિના દિવસે વહેલી સવારે સ્નાન કરી પૂજા અને ઉપવાસનો સંકલ્પ કરવો. આ પછી, પૂજા સ્થાનને શણગારો અને પાટલો મુકો અને ત્યાં કલશમાં જળ ભરીને મુકો.   ત્યાર બાદ કલશ પર નાડાછડી લપેટી લો. આ પછી કળશના મોં પર કેરી અથવા અશોકના પાન લગાવો. ત્યારબાદ  નારિયેળને લાલ ચુનરીમાં લપેટીને કલશ પર મૂકો. આ પછી, ધૂપ, દીવો પ્રગટાવીને મા દુર્ગાનું આહ્વાન કરો અને શાસ્ત્રો અનુસાર મા દુર્ગાની પૂજા કરો.  
 
કળશની સ્થાપના પછી, ગણેશજી અને મા દુર્ગા આરતી કરો, ત્યારબાદ નવ દિવસના ઉપવાસ શરૂ થાય છે.
 
મા દુર્ગાના કયા સ્વરૂપની પૂજા કયા દિવસે કરવામાં આવશે?
 
1- નવરાત્રિનો પ્રથમ દિવસ 22 માર્ચ 2023 દિવસ બુધવાર: મા શૈલપુત્રી પૂજા (ઘટસ્થાપન)
2- નવરાત્રીનો બીજો દિવસ 23 માર્ચ 2023 દિવસ ગુરુવાર: મા બ્રહ્મચારિણી પૂજા
3- નવરાત્રી ત્રીજો દિવસ 24 માર્ચ 2023 દિવસ શુક્રવાર: મા ચંદ્રઘંટા પૂજા
4- નવરાત્રીનો ચોથો દિવસ 25 માર્ચ 2023 દિવસ શનિવાર: મા કુષ્માંડા પૂજા
5- નવરાત્રીનો પાંચમો દિવસ 26 માર્ચ 2023 દિવસ રવિવાર: મા સ્કંદમાતા પૂજા
6- નવરાત્રી છઠ્ઠો દિવસ 27 માર્ચ 2023 દિવસ સોમવાર: મા કાત્યાયની પૂજા
7- નવરાત્રીનો સાતમો દિવસ 28 માર્ચ 2023 દિવસ મંગળવાર: મા કાલરાત્રી પૂજા
8- નવરાત્રીનો આઠમો દિવસ 29 માર્ચ 2023 દિવસ બુધવાર: મા મહાગૌરી
9- નવરાત્રી 9મો દિવસ 30 માર્ચ 2023 દિવસ ગુરુવાર: મા સિદ્ધિદાત્રી