મહાશિવરાત્રિ (Maha Shivratri 2022)નો તહેવાર ભગવાન શિવને સમર્પિત છે. આ તહેવાર ફાગણ મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્દશીના દિવસે ઉજવાય છે. આ વર્ષે 01 માર્ચના રોજ મહાશિવરાત્રિનો તહેવાર ઉજવાશે. એવુ માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે ભગવાન શિવનો વિવાહ દેવી પાર્વતી સાથે થયો હતો. આ દિવસે ભગવાન શિવના ભક્ત વ્રત રાખે છે અને પૂજા કરે છે. ભગવાન શિવને પ્રસન્ન કરવામા માટે આ દિવસે ભક્તો શિવને બેલપત્ર અને એક લોટો પાણી અર્પિત કરે છે. ભગવાન શિવ (Lord Shiva) ને અનેક નામથી ઓળખવામાં આવે છે. પૌરાણિક ગ્રંથોમાં ભગવાન શિવના 108 નામનો ઉલ્લેખ (Maha Shivratri)કરવામાં આવ્યો છે. જે ભક્ત ભગવાન શિવના આ 108 નામનુ નિયમિત રૂપે જાપ કરે છે ભગવાન શિવ તેમની બધી મનોકામના પૂરી કરે છે.
ભગવાન શિવના 108 નામ
શિવ - કલ્યાણ સ્વરૂપ
મહેશ્વર - માયાના ભગવાન
શંભુ - જે આનંદ સ્વરૂપ છે
પિનાકી - જે પિનાકા ધનુષ્ય ધારણ કરે છે
શશિ શેખર - ચંદ્ર ધારણ કરનાર આ
વામદેવ - ખૂબ સુંદર સ્વરૂપ
વિરૂપાક્ષ - વિચિત્ર, ત્રણ આંખોવાળા
કપર્દી - જટા ધારણ કરનારા જટાધારી
નીલોહિત - વાદળી અને લાલ રંગવાળા
શંકર - સૌનુ કલ્યાણ કરનારા
શૂલપાણી - જે હાથમાં ત્રિશૂળ ધરાવે છે
ખટવાંગી - ખાટલાનો એક પાયો રાખનારા
વિષ્ણુવલ્લભ - ભગવાન વિષ્ણુને ખૂબ પ્રિય
શિપવિષ્ટ - જે સિતુહામાં પ્રવેશ કરે છે
અંબિકનાથ - દેવી ભગવતીના પતિ
શ્રીકાંત - સુંદર કંઠવાળા
ભક્તવત્સલ - જે ભક્તો પ્રત્યે ખૂબ જ પ્રેમાળ છે
ભવ - જગતના રૂપમાં દેખાય છે
શર્વ - દુઃખોનો નાશ કરનાર
ત્રિલોકેશ - ત્રણ લોકના સ્વામી
શિતિકંઠ - સફેદ કંઠવાળા
શિવપ્રિય - પાર્વતીની પ્રિય
ઉગ્ર - અત્યંત ઉગ્ર રૂપવાળા
કપાલી - કપાલી ધારણ કરનારા
કામરી - કામદેવનો દુશ્મન, જે અંધકારને હરનારા
સુરસુદન - અંધક દૈત્યને મારનારા
ગંગાધર - જે ગંગાને પોતાના વાળમાં ધારણ કરે છે
લલતાક્ષ - કપાળ પર આંખો સાથે
મહાકાલ - કાળાઓનો યુગ
કૃપાનિધિ - કરુણાની ખાણ
ભીમ - ઉગ્ર અથવા રુદ્ર
પરશુહસ્ત - જે હાથમાં કુહાડી ધરાવે છે
મૃગપાણી - જે હાથમાં હરણ ધારણ કરનારા
જટાધાર - જટાધારી
કૈલાશવાસી - જે કૈલાસ પર રહે છે
કવચી - બખ્તર પહેરનાર
સખત શારીરિક
ત્રિપુરંતક - ત્રિપુરાસુરનો નાશ કરનાર
વૃષભ - બળદ ચિહ્નનો ધ્વજ ધારક
વૃષભારુદ્ધ - જે બળદ પર સવારી કરે છે
ભસ્મોદ્દૂલિતવિગ્રહ - ભસ્મ લગાવનારા
સામપ્રિય - સામગાનને પ્રેમ કરનારા
સ્વરમયી - જે સાત સ્વરોમાં રહે છે
ત્રિમૂર્તિ - વેદરૂપી વિગ્રહ કરનારા
અનીશ્વર - એક જે પોતે બધાનો સ્વામી છે
સર્વજ્ઞ - સર્વ જાણનાર
પરમાત્મા - સર્વ આત્માઓથી સર્વોપરી
સોમસૂર્યગ્નિલોચન - ચંદ્ર, સૂર્ય અને અગ્નિની આંખો રૂપી
હવિ - આહુતિ રૂપી દ્રવ્યવાળા
યજ્ઞમય - યજ્ઞસ્વરૂપવાળા
સોમ - ઉમા સ્વરૂપ સાથે
પંચવક્ત્ર - પાંચમુખી
સદાશિવ - શાશ્વત કલ્યાણ ધરાવનાર
વિશ્વેશ્વર - વિશ્વના ભગવાન
વીરભદ્ર - બહાદુર અને શાંત
ગણનાથ - ગણોના ભગવાન
પ્રજાપતિ - વિષયોનું પાલનપોષણ કરનાર
હિરણ્યરેતા - એક સોનેરી તેજ સાથે
દુર્ઘર્ષ - જે કોઈની સામે હારતો નથી
ગિરીશ - પર્વતોના ભગવાન
ગિરીશ્વર - કૈલાસ પર્વત પર રહેનાર
અનગા - પાપ રહિત અથવા સદાચારી આત્મા
ભુજંગભૂષણ - સાપ અને નાગના આભૂષણો ધારણ કરનાર
ભર્ગ - પાપોનો નાશ કરનાર
ગિરિધન્વ - મેરુ પર્વતને નમન કરનાર
ગિરિપ્રિયા - જે પર્વતોને પ્રેમ કરે છે
ક્રુતિવાસ - ગઝચર્મ પહેરનાર
પુરારતિ - પુરાનો નાશ કરનાર
ભગવાન - સર્વશક્તિમાન સમૃદ્ધ
પ્રમથધિપ - પ્રથમ ગણોના શાસક
મૃત્યુંજય - મૃત્યુને જીતનારા
સૂક્ષ્મતનુ - સૂક્ષ્મ શરીરવાળા
જગતવ્યાપી - જગતમા વ્યાપ્ત થઈને રહેનારા
જગદગુરુ - વિશ્વના ગુરુ
વ્યોમકેશ - આકાશ વાળવાળો એક
મહાસેંજનક - કાર્તિકેયના પિતા
ચારુવિક્રમ - સુંદર શક્તિવાળો એક
રુદ્ર - ઉગ્ર સ્વરૂપ
ભૂતપતિ - ભૂત અને પંચભૂતોનો ભગવાન
સ્થાણુ - સ્પંદન રહિત કૂટસ્થ રૂપવાળા
અહિરબુધન્ય - જે કુંડલિની ધારણ કરે છે
દિગંબરા - નગ્ન, આકાશના રૂપી વસ્ત્રોવાળા
અષ્ટમૂર્તિ – આઠ રચના
અનેકાત્મા - અનેક આત્માવાળા
સાત્વિક – સાત્વિક ગુણો ધરાવનાર
શુદ્ધ વિગ્રહ - દૈવી મૂર્તિ
શાશ્વત - શાશ્વત
ખંડપાર્શુ - એક જે તૂટેલી કુહાડી પહેરે છે
અજ - જન્મહીન
પશ્વિમોચન – બંધનમાંથી મુક્તિ આપનાર
મીઠી ચામડીવાળું
પશુપતિ - પ્રાણીઓનો સ્વામી
દેવ – સ્વયં પ્રકાશના રૂપમાં 94. મહાદેવ: દેવોના દેવ
અવ્યય -ખર્ચ થવા છતા જે ઘટતો નથી
હરિ - વિષ્ણુ સમાન
પુષદન્તભીત - પુષાના દાંત ઉખાડનારા
વિચલિત - અવ્યવસ્થિત
દક્ષધ્વરાહરા - દક્ષના યજ્ઞનો નાશ કરનાર
હર - પાપોનો નાશ કરનાર
ભગનેત્રાભિદ - ભગ દેવતાની આંખો ફોડનારા
અવ્યક્ત - ઇન્દ્રિયો સામે પ્રગટ ન થનારો
સહસ્ત્રાક્ષ - અનંત આંખોવાળો
સહસ્રપદ - અનંત પગવાળો એક
અપવર્ગપ્રદ - મોક્ષ આપનાર
અનંત - દેશકાલ વસ્તુ રૂપી પરિચ્છેદથી રહિત
તારક - તારનારો
પરમેશ્વર - પ્રથમ ઈશ્વર
