રવિવાર, 22 ડિસેમ્બર 2024
  1. લાઈફ સ્ટાઈલ
  2. આરોગ્ય
  3. આરોગ્ય સલાહ
Written By
Last Updated : ગુરુવાર, 1 ડિસેમ્બર 2022 (10:58 IST)

1 December World AIDS DAY- જાણો એડસ ફેલવાના કારણ, લક્ષણ અને બચાવ

વિશ્વ એડ્સ દિવસ 1 ડિસેમ્બર છે. એડ્સ એ એક ખતરનાક રોગ છે, મૂળભૂત રીતે એડ્સના બેક્ટેરિયા અસલામત જાતીય સેક્સ બનાવીને શરીરમાં પ્રવેશી શકે છે. આ રોગની ખબર ખૂબ મોડે થાય છે અને દર્દી પણ દર્દીઓ એચ.આઈ .વી HIV ની તપાસથી પરિચિત નથી, તેથી અન્ય રોગોનો ભ્રમ રહે છે.
એડ્સનું પૂરું નામ 'એક્વાયર્ડ ઇમ્યુનો ડિફીશિએંસી સિન્ડ્રોમ' છે. તે પ્રથમ 1981 માં તેની વિશે ખબર પડી હતું, જ્યારે કેટલાક 'ગે સેક્સ' પ્રેમી સારવાર માટે ડૉક્ટર પાસે ગયા. 
 
સારવાર પછી પણ, રોગ એ જ રહ્યો અને દર્દીઓ બચી શક્યા નહીં, પછી ડૉક્ટરોએ તપાસ કરી કે તેમની રોગપ્રતિકારક શક્તિ બંધ થઈ ગઈ છે. પછી તેના પર સંશોધન થયાં ત્યાં સુધી, તે ઘણા દેશોમાં ભારે ફેલાયો હતો અને તેને 'એક્ક્વાયર્ડ ઇમ્યુનો ડેફિસિએન્સી સિન્ડ્રોમ' નામ આપવામાં આવ્યું હતું.એટલે કે 
એડ્સ AIDS 
 
એડ્સ AIDS 
1 એ -  એકવાયર્ડ એટકે કે આ કોઈ બીજા માણસથી લાગે છે. 
2 આઇડી - ઇમ્યુનો ડેફિસિએન્સી એટલે કે આ શરીરના રોગપ્રતિકારક ક્ષમતાને સમાપ્ત કરી નાખે છે. 
3 એસ - સિન્ડ્રોમ એટલે કે આ રોગને ઘણા પ્રકારના લક્ષણો દ્વારા ઓળખવામાં આવે છે.
 
દુનિયામાં અઢી લાખ લોકો છે જે અત્યાર સુધી આ રોગથી મર્યા છે અને લાખો લોકો હજુ પણ તેના પ્રભાવ હેઠળ છે. આફ્રિકા પ્રથમ ક્રમે છે, જ્યાં એડ્સના દર્દીઓ સૌથી વધુ છે. ભારત બીજી સ્થાને છે. ભારતમાં 1.25 લાખ દર્દીઓ છે, તેઓની સંખ્યા દરરોજ વધી રહી છે. ભારતમાં પ્રથમ એઇડ્સ દર્દી, 1986 માં મદ્રાસ માં મળ્યા હતા. 
 
ભારતમાં આંતરિક ભાગમાં જતા ડોક્ટરોને ખબર નથી કે તે કેવી રીતે તપાસવું, તેને કેવી રીતે સારવાર કરવી. દર્દીને ક્યાં મોકલવું અને તેની રોકથામ માટે કયા પગલાં જરૂરી છે? જો ક્યાં ખબર પડી જાય છે કે કોઈ વ્યક્તિ એઇડ્ઝ દર્દી છે, તો તે લોકોને અવગણે છે, સમાજમાં લોકો તેને ભેદભાવ કરે છે. એડ્સ એ પોતે જ એક અલગ બીમારી વિના ઘણા વિકારો અને રોગોના લક્ષણોનો એક જૂથ છે.
 
ભારતમાં, અસુરક્ષિત સંભોગને લીધે આ રોગ ફેલાય છે, તેની ટકાવારી 85 છે. ભારતમાં ડ્રાઇવરો તેને ઝડપથી ફેલાવના કામ કરી રહ્યા છે. ઘણા લોકોને તેની જાણકારી નથી કે તે કેવી રીતે ફેલાય છે અને તેને ટાળવા માટે કયા પગલાં લેવા જોઈએ. અમેરિકામાં સમલૈંગિકતાને કારણે, તે ઝડપી ફેલાયા છે. 
ગુદા યોનિમાર્ગ - યોનિ મૈથુન સંભોગ તે ફેલાવવામાં વધુ મદદરૂપ થાય છે. આના માટેનું કારણ એ છે કે ગુદાની મ્યૂકોજા એટલે કે ઝિલ્લી ખૂબ કોમળ હોય છે અને ઝિલ્લી ક્ષતિગ્રસ્ત થયા પર, વાયરસ લોહી સુધી તરત પહોંચે છે.
 
ભલે શિક્ષિત લોકોને પણ   સંપૂર્ણ જ્ઞાન હોતું નથી કે, તે કેવી રીતે વળગે છે, તેઓ હાઈ સોસાયટીની મહિલાઓ સાથે સંપર્કમાં આવી તેના શિકાર થઈ જાય છે. 
શિક્ષિત વિભાગ એ પણ જાણતો નથી કે જૈવિક, નાણાકીય અને સામાજિક સ્વરૂપોમાં મહિલાઓ જ આ રોગથી વધારે પીડાય છે અને તે બધી જગ્યા ફેલાવવામાં સહાયક સિદ્ધ હોય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે પુરૂષ કરતાં સ્ત્રીમાં તેના 20 ગણા વધારે ચેપ થવાની શકયતા હોય છે. 
એડ્સ વાયરસ વિશેની માહિતી
 
1 તે એક વિચિત્ર વાયરસ રેટ્રો વાયરસ ગ્રુપ છે, જે આરએનએના બે સ્ટેંડથી યુક્ત હોય છે. જે રિવર્સ ટાસક્રિપટેજની મદદથી ડબલ સ્ટેન્ડ ડીએનએમાં તે બદલાય છે અને પછી કોશિકાઓના ડીએનએમાં કાયમ રહે છે.
 
2 HIV એચ.આય.વીના વાયરસના શરીરમાં દાખલ થઆં, શરીરમાં ઊંઘની સ્થિતિમાં રહેવાની સ્થિતિ થાય છે, જેને એચ.આય.વી ચેપ કહેવાય છે, આ તબક્કે ચેપ તો હોય છે.પરંતુ બીમારીના કોઈ ચિહ્નો નથી હોય. સંક્રમણને રોગ સુધી પહોંચવા માટે 15 થી 20 વર્ષ લે છે.
 
3 ઘણા વર્ષો પછી, તે માનવ શરીરમાં પડયું રહે છે અને તેની સંખ્યામાં વધારો કરે છે, બીજી તરફ, માનવ શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિને ખત્મ કરતો જાય છે.
 
4 જ્યારે રોગ પ્રતિકારક શક્તિ સમાપ્ત થાય છે, ત્યારે તે જાગૃત થાય છે અને તેનો હુમલો શરૂ કરે છે. સમય જ્યારે દર્દી શરૂ થાય છે. સાથે જ શરૂ થયા છે તે સમયે, જ્યારે દર્દી ધીમે ધીમે મૃત્યુ પાસે જાય છે. દર્દીની મૃત્યુ સાથે, તે તેના સંબંધિત શરીર સાથે સમાપ્ત થાય છે.એડ્સ ફેલાવવાના કારણો
 
1 અસુરક્ષિત સંભોગ આ માટેના સૌથી અગ્રણી કારણો પૈકી એક છે, એડ્સ વાઇરસ એઇડ્સવાળા વ્યક્તિથી તાત્કાલિક તંદુરસ્ત વ્યક્તિમાં દાખલ કરે છે.
 
2 વગર તપાસ દર્દીને લોહી આપવા એઇડ્ઝ ફેલાવવાનો પણ મુખ્ય કારણ છે. લોહી દ્વારા, તેના વાયરસ સીધી રીતે લોહી સુધી પહોંચે છે અને રોગ ઝડપથી તેને ઘેરે છે. આજે એઇડ્ઝ ઇન્વેસ્ટિગેટિવ સેન્ટર દેશમાં ઘણા સ્થળોએ સ્થિત છે, પરંતુ કેટલા લોકો તેમના પરીક્ષણ કરાવી લોહી દાન કરતા હશે?
 
3 નશીલા પદાર્થ લેતા લોકો પણ પણ એડ્સથી સંક્રમિત છે. તેઓ એકબીજાના સિરીંજ-સોયનો ઉપયોગ કરે છે, જેને સોય કહેવામાં આવે છે. તેઓને ઘણા એડ્સ પીડિતો હોય છે અને રોગ ફેલાવે છે. 
 
4 જો માતા એડ્સથી સંક્રમિત છે તો, તો થનારું બાળક પણ સંક્રમિત થાય છે. આમ, ટ્રાન્સપ્લાન્ટેશન ઇન્ફેક્શન એડ્સના 60 ટકા સુધી પણ ફેલે છે. બાકીના 40 ટકા માતાના દૂધથી શિશુ સુધી પહોંચે છે.
 
aidsએડ્સના લક્ષણો
એડ્સના કોઈ ચોક્કસ લક્ષણો નથી, સામાન્ય રીતે અન્ય રોગોમાં થતા લક્ષણો, જેમ કે વજનમાં ઘટાડો, 30-35 દિવસથી વધુ અતિસાર હોવાને લીધે સતત તાવ એ એક મુખ્ય લક્ષણ છે.
 
એચ.આય.વી નામનું વાયરસ સીધી સફેદ કોષો પર હુમલો કરે છે અને શરીરના આંતરિક ભાગમાં હાજર આનુવંશિક તત્વમાં પ્રવેશ કરે છે, જેમાં ડીએનએ ગુણાત્મક વધારો થાય છે. આ વાયરસની વધેલી સંખ્યા અન્ય સફેદ કોશિકાઓ પર આક્રમણ કરે છે.
 
આ ધીમે ધીમે આ સફેદ કોષોની સંખ્યામાં ઘટાડો કરે છે. પરિણામે, શરીરની પ્રતિરોધક તંત્ર નાશ પામે છે અને અન્ય રોગોથી બચાવની ક્ષમતા પણ અશક્ત થઈ જાય છે.