51 Shaktipeeth : લંકા ઈંદ્રાક્ષી શ્રીલંકા શક્તિપીઠ - 50
Indrakshi Shaktipeeth Koneswaram Temple Trincomalee Sri Lanka- દેવી ભાગવત પુરાણમાં 108, કાલિકા પુરાણમાં 26, શિવચરિત્રમાં 51, દુર્ગા શપ્તસતી અને તંત્રચૂડામણિમાં 52 જણાવવામાં આવી છે. સામાન્ય રીતે: 51 શક્તિપીઠો ગણવામાં આવે છે. તંત્રચુડામણિમાં લગભગ 52 શક્તિપીઠોનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. આ વખતે માતા સતીની શક્તિપીઠોમાં મનસા દાક્ષાયણી કૈલાશ માનસરોવર શક્તિપીઠ વિશે માહિતી રજૂ કરવામાં આવી છે.કેવી રીતે બન્યું આ શક્તિપીઠઃ જ્યારે મહાદેવ શિવજીની પત્ની સતી પોતાના પિતા રાજા દક્ષના યજ્ઞમાં પોતાના પતિનું અપમાન સહન ન કરી શક્યા ત્યારે તેઓ તેજ યજ્ઞમાં કુદીને ભસ્મ થઈ ગયા. જ્યારે ભગવાન
શિવને આ વાતની જાણ થઈ ત્યારે તેમણે પોતાના ગણ વીરભદ્રને મોકલી, યજ્ઞ સ્થળનો નાશ કર્યો અને રાજા દક્ષનું માથું કાપી નાખ્યું. બીજી બાજુ ભગવાન શિવ પોતાની પત્ની સતીના બળી ગયેલા શરીરને લઈને
વિલાપ કરતા સર્વત્ર ફરતા હતા. જ્યાં પણ માતાના શરીરના અંગો અને ઘરેણા પડ્યા, ત્યાં શક્તિપીઠ બની ગયુ.
લંકા- ઇન્દ્રાક્ષી: માતાની પગની ઘૂંટી કદાચ શ્રીલંકામાં ત્રિંકોમાલી (ત્રિકોમાલીમાં પ્રસિદ્ધ ત્રિકોણેશ્વર મંદિર પાસે) પડી હતી. તેની શક્તિ ઇન્દ્રાક્ષી છે અને ભૈરવને રક્ષેશ્વર કહે છે.
કેટલાક ગ્રંથો અનુસાર, સતીના શરીરનો જંઘામૂળ (પેટ અને જાંઘ વચ્ચેનો ભાગ) ભાગ અહીં પડ્યો હતો. જ્યારે કેટલાક ગ્રંથોમાં અહીં સતીના ગળા અને પાયલ પડવાનો ઉલ્લેખ છે. કેટલાક માને છે કે આ શક્તિપીઠ શ્રીલંકાનું શંકરી દેવી મંદિર છે. એવું માનવામાં આવે છે કે શંકરી દેવી મંદિરની સ્થાપના રાવણે પોતે કરી હતી. અહીં શિવનું એક મંદિર પણ છે, જેને ત્રિકોણેશ્વર અથવા કોનેશ્વરમ કહેવામાં આવે છે. આ મંદિર કોલંબોથી 250 કિમી દૂર ત્રિકોણમાલી નામની જગ્યાએ એક ખડક પર બનેલું છે. આ મંદિર ત્રિકોણમાલી જિલ્લાની 1 લાખ હિન્દુ વસ્તી માટે આસ્થાનું કેન્દ્ર પણ છે. ત્રિકોણમાળી આવતા લોકો તેને શાંતિનું સ્વર્ગ પણ કહે છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે બિહારના મગધમાં માતાના જમણા પગની જાંઘ પડી ગઈ હતી. તેની શક્તિ સર્વાનંદકારી છે અને ભૈરવ વ્યોમકેશ કહેવાય છે. તે 108 શક્તિપીઠોમાં સામેલ છે.
