Kali Chaudas 2023: આજે દિવાળીનો બીજો તહેવાર કાળી ચૌદસનો તહેવાર છે તેને નરક ચતુર્દશી પણ કહે છે. જ્યારે દિવાળી દરમિયાન ધનની દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરવામાં આવે છે, ત્યારે કેટલીક જગ્યાએ કાળી ચૌદસની મધ્યરાત્રિએ દેવી કાલીની વિશેષ પૂજા કરવાની પરંપરા છે. આ કારણે તેને કાલી ચૌદસ કહેવામાં આવે છે. દર વર્ષે કાળી ચૌદસ કારતક માસના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્દશી તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવારને દેશના ઘણા ઇલાકોમાં રૂપ ચૌદસ, નરક ચૌદસ અને રૂપ ચતુર્દશી જેવા અલગ-અલગ નામોથી પણ ઓળખવામાં આવે છે. દીપાવલી પહેલા ઉજવવામાં આવતા હોવાથી તેને ઘણી જગ્યાએ છોટી દીપાવલી પણ કહેવામાં આવે છે. આજે કાળી ચૌદસ છે, શનિવાર, 11 નવેમ્બર 2023. આવો જાણીએ કાળી ચૌદસના દિવસે માતા કાલીની પૂજા કરવા પાછળની માન્યતા શું છે.
કારતકની અમાવસ્યા મા કાલી પૂજા માટે ખાસ
આજે, છોટી દિવાળીના દિવસે, અમાવસ્યા તિથિ મધ્યરાત્રિએ મનાવવામાં આવશે અને કારતક મહિનાની આ અમાવસ્યા તિથિ વર્ષની સૌથી ગાઢ અમાવસ્યા તિથિમાંની એક છે. ધાર્મિક ગ્રંથોમાં, અમાવસ્યાની તિથિને દેવી કાલિની પૂજા માટે શ્રેષ્ઠ તિથિ તરીકે વર્ણવવામાં આવી છે. કારતક મહિનાની અમાવસ્યા વર્ષની સૌથી ગીચ અમાવાસ્યા હોવાને કારણે, તે દેવી કાલિની પૂજા માટે વધુ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. તેથી જ તેને કાલી ચૌદસ કહેવામાં આવે છે.
કાળી ચૌદસનું મહત્વ
મા કાલી દેવી શક્તિઓમાંની એક છે. તેમનો સ્વભાવ ઉગ્ર હોય છે અને તેમની પૂજા કરવાથી શત્રુના અવરોધોથી મુક્તિ મળે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે કાળી ચૌદસ દરમિયાન દેવી કાલીનું પૂજન કરવાથી જીવનમાં ચાલી રહેલી તમામ પરેશાનીઓમાંથી મુક્તિ મળે છે, અટકેલા કાર્યો પૂર્ણ થાય છે અને જીવનમાં નકારાત્મક વિચારોથી મુક્તિ મળે છે. માતા કાલી પોતાના ભક્તો પર એક આંચ પણ આવવા દેતા નથી. દેવીનું આ સ્વરૂપ સૌથી શક્તિશાળી છે. માતા કાલિએ ઘણા રાક્ષસોનો વધ કર્યો છે અને બધા દેવતાઓ તેમની આગળ નમન કરે છે. કાળી ચૌદસના દિવસે જે કોઈ દેવી માતાની પૂજા કરે છે, તેમની બધી મનોકામનાઓ જલ્દી પૂર્ણ થાય છે અને તેઓ શત્રુના અવરોધોથી પણ મુક્ત થઈ જાય છે.
કાળી ચૌદસ પૂજાનું શુભ મુહુર્ત
કાળી ચૌદસ - 11 નવેમ્બર 2023, શનિવાર
કાળી ચૌદસ પૂજા મુહૂર્ત - 11મી નવેમ્બરના રોજ રાત્રે 11:39 વાગ્યાથી 12 નવેમ્બરના રોજ બપોરે 12:32 વાગ્યા સુધી.
પૂજાનો કુલ સમય - 53 મિનિટ.
મા કાલી ની પૂજા ના નિયમો
- મા કાલીની પૂજા કરતા પહેલા સંકલ્પ લો.
- પૂજા સ્થાન પર મા કાલીની મૂર્તિ મૂકતા પહેલા એક ચોકી લગાવો અને તેના પર મા કાલીની મૂર્તિ મૂકો.
- તે પછી હાથ જોડીને માતા રાણીને અક્ષત, કુમકુમ, રોલી, કપૂર, હળદર અને નારિયેળ અર્પણ કરો.
- પૂજા દરમિયાન માતાની મૂર્તિની સામે અખંડ જ્યોત જરૂર પ્રગટાવો અથવા શક્ય હોય તો દીવો પ્રગટાવો.
- પૂજાના શુભ સમયે મા કાલી ના મંત્રોનો જાપ કરો અને હાથ જોડીને તેમની પ્રાર્થના કરો.
- આ દિવસે સવારે વહેલા ઉઠીને સૌથી પહેલા સ્નાન કરી સૂર્ય ભગવાનને અર્ધ્ય આપવુ જોઈએ
- આ દિવસે તલનુ તેલ લગાવ્યા પછી સ્નાન કરવુ શુભ માનવામાં આવે છે
- આ દિવસે શરીર પર ચંદન લેપ લગાવીને સ્નાન કર્યા પછી ભગવાન કૃષ્ણની ઉપાસના કરવાનુ વિધાન છે.
- સાંજે ઘરના ઉંબરા પર દીપ પ્રગટાવો અને યમ દેવની પૂજા કરો.
- આ દિવસે સ્નાન કર્યા પછી, મૃત્યુના દેવતા ની દિશા એટલે કે દક્ષિણ દિશા તરફ યમ દેવતા ને યાદ કરીને તમારા દ્વારા જાણતા-અજાણતા થયેલા પાપોની ક્ષમા માગો. આવુ કરવાથી યમ ભગવાન પ્રસન્ન થાય છે અને તમારા બધા પાપોનો હિસાબ માફ કરે છે.
- આ પછી, દેવતા યમ માટે ઘરના મુખ્ય દરવાજાની બહાર દક્ષિણ દિશામાં તેલનો દીવો રાખો.
- સાંજે તમામ દેવી-દેવતાઓની પૂજા કરો અને ઘર, ઓફિસ, દુકાન વગેરેની બહાર તેલનો દીવો રાખો. તેનાથી તમને માતા લક્ષ્મીની કૃપા પ્રાપ્ત થશે.
- આ દિવસે મધ્યરાત્રિએ ઘરમાં પડેલી જૂની અને બગડેલી વસ્તુઓને ઘરની બહાર ફેંકી દેવામાં આવે છે, જેને દરિદ્ર નિવારણ કહેવામાં આવે છે. એવુ કહેવાય છે કે કાળી ચૌદસના બીજા દિવસે દિવાળી હોવાથી લક્ષ્મી બધા લોકોના ઘરમાં પ્રવેશ કરે છે અને તે ત્યા રોકાતી નથી જ્યા ગંદકી હોય છે.
Edited by - kalyani deshmukh
