ગોળ ગધેડો મેળો શું છે? વિજેતાને તેની પસંદગીની કોઈપણ છોકરી સાથે લગ્ન કરવાની સ્વતંત્રતા
gol gadhedo melo- હોળી ગધેડાનો મેળો, પાંચમ, સાતમ અને હોળીના બારસાણાદાહોદ જિલ્લાના આદિવાસી વિસ્તારોમાં દર વર્ષે ફાગણ માસમાં હોળીના તહેવાર બાદ ‘ગોળ ગધેડો મેળો’ ઉજવવામાં આવે છે. ગોળ ગધેડાનો મેળો, પાંચમ, સાતમ અને હોળીના બારસા ના દિવસે ગરબાડા તાલુકાના જેસાવાડા ગામમાં આ મેળો ભરાય છે ત્યાં આજુબાજુ વિસ્તારના કેટલાય લોકો અને સમુદાયો આ મેળાને નિહાળવા માટે આવે છે આ મેળામાં ભારે ઉત્સાહ સાથે ભાગ લે છે અને ઢોલના તાલે નૃત્ય કરે છે. આ મેળો જોવા માટે દાહોદ જિલ્લા ઉપરાંત મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન અને અન્ય જિલ્લાઓમાંથી પણ લોકો આવે છે.
ઐતિહાસિક મહત્વ ધરાવતો અને પ્રાચીન સ્વયંવર પરંપરાને ઉજાગર કરતો આ વિશ્વ પ્રસિદ્ધ ભગવાન ગધેરા મેળો દાહોદ જિલ્લાની આગવી ઓળખ બની ગયો છે. આ પરંપરાગત મેળો આજે પણ તેની સંસ્કૃતિ અને પરંપરાઓને જાળવી રાખવા માટે યોજવામાં આવે છે. આ મેળાની ગણતરી વિશ્વ પ્રસિદ્ધ મેળાઓમાં થાય છે. આ મેળામાં સેમલની ડાળીને છોલીને ખૂબ જ મુલાયમ બનાવવામાં આવે છે અને જમીનમાં ખાડો ખોદીને તેને ઉભો કરવામાં આવે છે.
છોકરીઓ છોકરાઓને લાકડીઓ વડે મારતી
લગભગ 25 થી 30 ફૂટ ઉંચા આ દાંડીની ટોચ પર ગોળનું પોટલું બાંધવામાં આવે છે. આ ઝાડના થડની આસપાસ આદિવાસી સમાજની કુંવારી છોકરીઓ પરંપરાગત લોકગીતો ગાતી વખતે ઢોલના તાલે નૃત્ય કરે છે. તેઓના હાથમાં લીલી નેતરની લાકડીઓ હોય છે અને તેઓ ઝાડની આસપાસ ફરતી રહે છે જેથી કોઈ યુવાન ગોળનો પોટલો લેવા ઉપર ચઢી ન શકે. જો કોઈ યુવક પોટલી લેવા માટે થડ પર ચઢવાનો પ્રયાસ કરે છે, તો છોકરીઓ તેને લાકડીથી ફટકારીને નીચે પડવાનો પ્રયાસ કરે છે. આ પરંપરાગત રમત દરમિયાન છોકરીઓની ઉર્જા અને છોકરાઓના પ્રયત્નો જોવા લાયક છે.
વિજય મેળવતા પહેલા યુવકને યુવતીઓની લાકડીઓનો માર સહન કરવો પડે છે, પરંતુ તે પછી તેને ગોળ ખાવા અને ખવડાવવા પણ મળે છે, તેથી જ આ મેળાને 'ગોળ ગધેડાનો' મેળો કહેવામાં આવે છે.
