સોમવાર, 25 નવેમ્બર 2024
  1. ધર્મ
  2. હિન્દુ
  3. હિન્દુ ધર્મ વિશે
Written By
Last Updated : બુધવાર, 20 સપ્ટેમ્બર 2023 (08:01 IST)

Rishi Panchami 2023 - ઋષિ પંચમી વ્રત કેમ ઉજવાય છે, જાણો ઋષિ પંચમી વ્રતમાં શુ ખાવુ જોઈએ

Rishi Panchami 2023 - ઋષિ પંચમી(Rishi Panchami 2022) દર વર્ષે ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. આ પંચમી ભાદ્રપદ મહિનાના શુક્લ પક્ષની પાંચમી તિથિએ આવે છે. આ વર્ષે ઋષિ પંચમી 1 સપ્ટેમ્બરે આવી રહી છે. આ દિવસે વ્રત રાખવામાં આવે છે અને ઋષિઓની પૂજા કરવામાં આવે છે. ઋષિ પંચમી શા માટે ઉજવવામાં આવે છે અને ઋષિ પંચમી વ્રત દરમિયાન શું ખાવું જોઈએ(rishi panchami vrat ma shu khavu Joiye) નીચે વિગતવાર સમજાવ્યું છે.
 
ઋષિ પંચમી વ્રત કેમ ઉજવાય છે (Rishi Panchami Kem Ujvay Che)
 
ઋષિ પંચમીના દિવસે સપ્તઋષિઓની પૂજા કરવામાં આવે છે. જે વશિષ્ઠ, કશ્યપ, અત્રિ, જમદગ્નિ, ગૌતમ, વિશ્વામિત્ર અને ભારદ્વાજ છે. આ સાત ઋષિઓ માટે આ વ્રત રાખવાથી તેમને સંબંધિત કથા વાંચવામાં આવે છે. ઋષિ પંચમીના દિવસે મહિલાઓ વ્રત રાખે છે. એવી માન્યતા છે કે જે મહિલાઓ ઋષિ પંચમીનું વ્રત કરે છે તેમના તમામ પાપ ધોવાઈ જાય છે. પાછલા જન્મમાં તેમણે જે પણ ભૂલ કરી હોય તેને માફ કરી દેવામાં આવે છે અને તે માટે તેમને કોઈ કષ્ટ ભોગવવું પડતું નથી. આ વ્રત કરવાથી મહિલાઓને માસિક ધર્મ દરમિયાન થયેલી તમામ ભૂલોથી મુક્તિ મળે છે.
 
 
ઋષિ પંચમી પૂજા વિધિ (Puja Vidhi)
 
આ વ્રત સવારથી બપોર સુધી જ ચાલે છે અને આ દરમિયાન વાવાઝોડાથી દાંત સાફ કરવામાં આવે છે. ત્યાર બાદ શરીર પર માટી લગાવવામાં આવે છે. પછી સ્નાન છે. જે મહિલાઓ આ દિવસે વ્રત રાખે છે. તેઓએ શુદ્ધ પાણીથી સ્નાન કરવું પડશે. આ સ્નાન નદી કે તળાવમાં જઈને કરવામાં આવે છે.
આ પછી પૂજા સ્થાન પર માટી અથવા તાંબાનો કલશ મૂકો. તેને કપડાથી ઢાંકી દો. પછી તેની ઉપર માટીના વાસણમાં જવ નાખો. પછી તેની સામે ધૂપ પ્રગટાવો. પૂજા પૂર્ણ થયા બાદ કળશ બ્રાહ્મણને દાન કરો.
 
ઋષિ પંચમી વ્રતમાં શુ ખાવુ જોઈએ ? (rishi panchami vrat ma shu khavu Joiye)
ઋષિ પંચમી વ્રતમાં ખાવાનુ  ધ્યાન રાખો. આ વ્રત દરમિયાન ફક્ત એછો. ક વાર જ ભોજન કરવામાં આવે છે. ભોજનમાં એ અનાજનુ સેવન કરવુ વર્જિત હોય છે જેને ઉગાવવામાં હળનો ઉપયોગ થાય છે. આ ઉપરાંત આ વ્રતમાં મીઠાનો પણ ઉપયોગ થતો નથી. હા તમે આખુ મીઠુ વાપરી શકો   જો તમે ઋષિ પંચમીનું વ્રત રાખો છો તો આ દિવસે તમે ચોખાનું સેવન કરી શકો છો.
 
 
વ્રત સાથે જોડાયેલી કથા (rishi panchami vrat Katha)  
વ્રત કથા અનુસાર ઉત્તરા નામનો એક બ્રાહ્મણ રહેતો હતો. તેના લગ્ન સુશીલા નામની મહિલા સાથે થયા હતા. તેઓને એક પુત્રી હતી જે નાની ઉંમરે વિધવા બની હતી. પતિના અવસાન બાદ તેની પુત્રી તેની સાથે રહેતી હતી. તે જ સમયે, એક રાત્રે તેની પુત્રીના શરીર પર કીડીઓ ચઢી ગઈ. જેના કારણે દીકરીને ઘણી તકલીફ પડી. દીકરીને આટલી પીડામાં જોઈને ઉત્તરા અને સુશીલા રડવા લાગ્યા. તેને સમજાતું નહોતું કે આ બધું તેની દીકરી સાથે કેમ થઈ રહ્યું છે. 
આવી સ્થિતિમાં, તેણે એક ઋષિની મદદ લીધી અને તેમને આખી પરિસ્થિતિ જણાવી.   ત્યારે ઋષિએ તેને કહ્યું કે તેની પુત્રી દ્વારા પાપ થયું છે. જેના કારણે તેની સાથે આ બધું થઈ રહ્યું છે. તેમની પુત્રીએ પાછલા જન્મમાં માસિક ધર્મ દરમિયાન પાપ કર્યું હતું. જેની સજા તેને કીડીઓ મળી રહી છે.
 
 
આ પાપમાંથી મુક્તિ મેળવવા માટે, ઋષિએ એક ઉપાય સૂચવ્યો અને કહ્યું કે દર વર્ષે કન્યાએ ઋષિ પંચમી (ઋષિ પંચમી 2021) પાળવી જોઈએ. ઋષિ પંચમીનું વ્રત કરવાથી તેના કષ્ટ દૂર થશે. ઋષિના કહેવાથી યુવતીએ આ વ્રત રાખવાનું શરૂ કર્યું અને થોડા વર્ષોમાં તેને તેના પાપોમાંથી મુક્તિ મળી. ત્યારથી આ વ્રત લોકપ્રિય બન્યું.
 
તો આ કારણે ઋષિ પંચમી વ્રત ઉજવવામાં આવે છે (rishi panchami vrat kem ujvay che), ઋષિ પંચમી વ્રત દરમિયાન શું ખાવું જોઈએ, ઋષિ પંચમી વ્રત કથા વિશે પદ્ધતિ અને માહિતી