સમુદ્રમાં પ્રદુષણ અટકાવવા મુદ્દે વાડિનારના દરિયામાં કોસ્ટગાર્ડની મોકડ્રીલ
ખંભાળિયા તાલુકાના વાડીનાર ખાતે ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડ(આઈ.સી.જી.) દ્રારા કચ્છના અખાતમાં વાડિનારથી દૂર સમુદ્રમાં સ્વચ્છ સમન્દ્ર ઉત્તર પશ્ચિમ-2019 નામના પ્રાદેશિક સ્તરની પ્રદૂષણ પ્રતિક્રિયાનુ અભ્યાસ કર્યો હતો. તેલ પ્રદૂષણની ઘટનાઓ માટેના પ્રતિભાવતંત્રને માન્યતા આપવા અને તેને મજબૂત કરવા માટેની અભ્યાસ અને ભારતીય કોસ્ટ ગાર્ડને એનઓસી-ડીસીપીની જોગવાઈઓ સાથે આવી ઘટનાઓમાં જરૂરી કાર્યવાહી કરવા માટે સક્ષમ બનાવવાના અભ્યાસનું બુધવારે આયોજન કરવામા આવ્યુ હતું.
કચ્છનો અખાત (જી. ઓ. કે.) પ્રદેશ ભારત દ્વારા આયાત કરેલા 70 ટકા તેલનું સંચાલન કરે છે, અને દેશના કુલ 27 એસપીએમમાંથી 11 સિંગલ-પોઇન્ટ મૂરિંગ્સ (એટલે કે 41%) આ ક્ષેત્રમાં સ્થિત છે. આમ, આ અત્યંત પર્યાવરણીય સંવેદનશીલ પ્રદેશમાં આવી કોઈ પણ ઘટના માટે પ્રદૂષણ પ્રતિક્રિયા કામગીરીની સજ્જતાનું મૂલ્યાંકન કરવાની યોજના છે. પ્રેક્ટિસ ડેવલપમેન્ટ ક્ષેત્રમાં દરિયાઇ તેલના પ્રસરણ સામે લડવા માટે વિવિધ હોદ્દેદારો દ્વારા પ્રદૂષણ પ્રતિસાદ સંસાધનોની એકત્રીકરણ, રિપોર્ટિંગ કાર્યવાહીનો ઉપયોગ, સંદેશાવ્યવહાર કડીઓનું પરીક્ષણ, સંકટ આકારણી અને બધાની જમાવટ, વિભાજન તેલની રોકથામ અને પુન પ્રાપ્તિ માટે પ્રદૂષણ પ્રતિક્રિયા શામેલ છે. સાધનો કરવામાં આવ્યા હતા. તદુપરાંત, વિખેરાયેલા તેલની પુન પ્રાપ્તિ તમામ હિતધારકો દ્વારા પ્રદર્શિત કરવામાં આવી હતી.
પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોટ દ્વારા ટ્રાન્સફર સુવિધા અને કોસ્ટગાર્ડ ઇન્ટરસેપ્ટર બોટ, ઝડપી પેટ્રોલ જહાજો, પ્રદૂષણ નિયંત્રણ જહાજો અને ડોર્નીઅર વિમાન દ્વારા ફેલાયેલી સ્પ્રે ક્ષમતાઓ. કોસ્ટગાર્ડ કમિશનર ડિસ્ટ્રિક્ટ હેડક્વાર્ટર નંબર 15, ઓખા, ડેપ્યુટી ઈન્સ્પેક્ટર જનરલ મુકેશકુમાર શર્મા, ટી.એમ. સાથે કોસ્ટ ગાર્ડ રિજનલ હેડક્વાર્ટર (ઉત્તર પશ્ચિમ) ની ટીમે એજન્સીઓની તૈયારીઓની સમીક્ષા કરી હતી. કેન્દ્ર અને રાજ્ય એજન્સીઓ જેવી કે ડીડીએમએ જામનગર અને દેવભૂમિ દ્વારકા, ગુજરાત મરીન બોર્ડ પોર્ટ બેડી અને નવલખી સાથે મરીન પોલીસ જામનગર, દેવભૂમિ દ્વારકા, કસ્ટમ, ફોરેસ્ટ, દેવનદ્યાલ પોર્ટ ટ્રસ્ટ ઓફ ફશોર ઓઇલ બદિનર ટર્મિનલ પણ અભ્યાસ ના તમામ તબક્કાઓમાં સક્રિયપણે ભાગ લીધો હતો.
આઇ.સી.જી. પોલ્યુશન કંટ્રોલ વેસેલ (પી.સી.વી.) આઇ.સી.જી.એસ. સી. સીડ ફાસ્ટ પેટ્રોલ વહાણ આઇસીજીએસ અરિંજય અને ઇન્ટરસેપ્ટર બોટ આઇસીજીએસ સી-401, સી-152, સી-313 અને સી-116 એ આ ક્ષેત્રના અન્ય હિસ્સેદારોની એકત્રીકરણ સાથે અભ્યાસમાં ભાગ લીધો હતો.
સ્વચ્છ સમુદ્ર અભિયાન દ્વારા ભારતના સમુદ્ર વિસ્તારોમાં ભારત સરકારની સ્વચ્છ ભારત અભિયાનની નીતિને વિસ્તૃત કરવા આવી પ્રથાઓ દ્વારા હિસ્સેદારો સાથેના સમન્વયમાં તમામ આઈ.સી.જી. પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે. આઈ.સી.જી.એસ. વાડિનાર ખાતે કોસ્ટગાર્ડ ડિસ્ટ્રિક્ટ હેડક્વાર્ટર નંબર 15ની આગેવાની હેઠળ પ્રદૂષણ નિવારણ ટીમની સક્રિય ભાગીદારીથી આ અભ્યાસ હાથ ધરવામાં આવ્યોા હતો.
ગુજરાતની તમામ ઓઇલ હેન્ડલિંગ એજન્સીઓને કામ મળી રહે તે માટે વર્ષમાં એકવાર આ અભ્યાસ કરવામાં આવશે. આ અભ્યાસ બે તબક્કામાં કરવામાં આવ્યો હતો. 17 ડિસેમ્બરના રોજ એક તબક્કા દરમિયાન, ટેન્કરમાંથી તેલ લિકેજનું અનુકરણ કરતી એક ટેબલ ટોચની અભ્યાસ હાથ ધરવામાં આવ્યો હતો અને ગઈકાલે બુધવાર તા. 18 મી ના રોજ બીજા તબક્કા દરમિયાન ઓઇલ લીક થવાના પ્રદુષણનું વાસ્તવિક પ્રદર્શન કરવામાં આવ્યું હતું. ઓઇલ હેન્ડલિંગ એજન્સીઓના પ્રદૂષણ પ્રતિક્રિયા મેનેજમેન્ટ/સંપત્તિઓ-વીઓઆરએલ નાયરા એનર્જી લિમિટેડ, આઇ.ઓ.સી.એલ., બીઓઆરએલ, રિલાયન્સ, અદાણી, એચએમઇએલ, ડીપીટી ઓફશોર ઓઇલ ટર્મિનલ અને જી.એસ.એફ.સી., ટેબલ ટોપ કસરતો સાથે વાસ્તવિક દરિયાઈ પ્રથામાં સક્રિયપણે સામેલ થયા. આ મોકડ્રીલમાં કોસ્ટફગાર્ડના અધિકારીઓ- કર્મચારીઓ ઉપિસ્થિત રહયા હતા.